Kiedy naszemu dziecku potrzebny jest logopeda?
Logopeda to nie tylko terapeuta od wad wymowy. Pomaga namierzyć i usunąć bariery w komunikacji językowej, które mogą zaburzać rozwój intelektualny, emocjonalny i społeczny dziecka.
Logopeda analizuje mowę rozumianą jako przekazywanie i odbiór informacji, czyli porozumiewanie się. Zaburzenia mowy powstają na różnym tle, dlatego terapeuta – by je zdiagnozować, a potem leczyć – musi mieć gruntowną wiedzę z zakresu medycyny, psychologii, pedagogiki.
Na pewno nie należy czekać, aż dziecko wyrośnie z wady wymowy. Warto skorzystać z konsultacji specjalisty
w sytuacji, gdy:
- zaobserwujemy u dziecka zmiany anatomiczne w obrębie aparatu artykulacyjnego: nieprawidłową budowę języka
(zbyt krótkie wędzidełko językowe), zniekształcenia zgryzu, anomalie zębowe; - podejrzewamy upośledzenie słuchu fizycznego;
- rozwój psychomotoryczny i emocjonalny dziecka przebiega wolniej niż u rówieśników;
- wymowa dziecka nie spełnia standardów rozwoju mowy właściwych danemu wiekowi (więcej w ramce obok).
Po poradę logopedyczną mogą zgłosić się rodzice nawet z noworodkiem, aby się dowiedzieć, czy maluch prawidłowo oddycha, połyka, ssie. Rozwój tych funkcji ma wpływ na wymowę dziecka w przyszłości.
WAŻNE!
Dziecko, które ukończyło 3 lata, powinno wymawiać:
wszystkie samogłoski, zarówno ustne (a, o, e, u, i, y), jak i nosowe (ą, ę);
spółgłoski dwuwargowe twarde i zmiękczone (m, m’, b, b’, p, p’);
spółgłoski wargowo-zębowe twarde i zmiękczone (f, f’, w, w’);
spółgłoski środkowojęzykowe (ś, ź, ć, dź, ń);
spółgłoski tylnojęzykowe twarde i zmiękczone (k, k’, g, g’, ch, ch’);
spółgłoski przedniojęzykowo-zębowe (t, d, n);
spółgłoski przedniojęzykowo- dziąsłowe twarde i zmiękczone (l, l’);
półsamogłoski (ł, j).
W wymowie dziecka 4-letniego:
utrwalają się stopniowo głoski s, z, c, dz;
pojawia się głoska r;
głoski sz, ż, cz, dż zastępowane są nadal przez głoski s, z, c, dz bądź ś, ź, ć, dź.
W wymowie dziecka 5-letniego:
zaczynają ustalać się głoski sz, ż, cz, dż;
powinna być realizowana głoska r.
Wymowa 6-latka
powinna już być opanowana pod względem dźwiękowym. Niemniej jednak wciąż daleka jest ona od doskonałości. Zdarza się bowiem, że grupy spółgłoskowe są jeszcze upraszczane, wyrazy ulegają licznym zniekształceniom, zaś najtrudniejsze dla dziecka dźwięki, tj. sz, ż, cz, dż oraz r, zastępowane są przez głoski łatwiejsze,
tj. odpowiednio przez s, z, c, dz bądź l, j.
„Czemu ty się zła godzino, z niepotrzebnym mieszasz lękiem? Jesteś – a więc musisz minąć. Miniesz – a więc to jest piękne.”
(Wisława Szymborska)